سواد رسانه‌ای؛ انعطاف یا مقاومت
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۰۸۶۴۲
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها، سعید رضایی*: در دنیای امروز رسانه‌ها به صورت گسترده و وسیعی در بین مردم جوامع مختلف ریشه دوانده‌اند، رسانه‌های جدید یکی پس از دیگر نمایان می‌شوند و شکل‌های نوینی از ارتباطات و رسانه در جهان در حال شکل گیری است.
با توسعه فناوری‌های نوین خصوصاً در حوزه سخت‌افزاری، در حوزه نرم‌افزاری نیز تحولات شگرفی را با سرعت بسیار بالا شاهد هستیم؛ البته توسعه و پیشرفت‌های سخت‌افزاری در راستای تأمین نیازهای نرم‌افزارها محقق شده است و پیشرفت توأمان رسانه‌ها در بعد سخت و نرم را شاهد هستیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با پیشرفت تکنولوژی، نسل‌های وب یکی پس از دیگری در حال شکل‌گیری هستند؛ در نسل اول وب، ارتباطات رسانه‌ای به صورت یک به چند بود و یک نفر محتوایی برای چندین کاربر تولید و ارسال می‌کرد، در نسل دوم ارتباطات چند به چند ایجاد شد و کاربرهای مختلف برای دیگران تولید محتوا می‌کردند و در واقع هم خودشان تولید کننده بودند و هم مصرف کننده.
در نسل سوم وب، علاوه بر ویژگی‌هایی که نسل‌های اول و دوم وب داشتند، ارتباط تعاملی گسترده‌تر شده و هوش مصنوعی نیز به قابلیت‌های وب اضافه شده است. قابلیت‌های هوش مصنوعی به افراد این امکان را می‌دهد که محتواهای مورد علاقه خود را خیلی ساده‌تر در اختیار داشته باشند و گاهاً بدون جست‌وجو هر لحظه محتوای جذاب و مورد علاقه خود را ببینند.
قابلیت‌های جدید وب که مورد استفاده در سایت‌های پراستفاده و شبکه‌های اجتماعی پرکاربر است، این امکان را برای صاحبان وب و شبکه‌ها فراهم می‌کند که به دلخواه و سلیقه خود محتوا را به کاربران ارائه کنند.
موتورهای جست‌وجو و شبکه‌های اجتماعی مجازی (اشتراک‌گذاری محتوا) بیشترین استفاده را از هوش مصنوعی برده و گاهاً با اعمال سلیقه، مقاصد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و… را دنبال می‌کنند.
در دیگر رسانه‌ها نیز شاهد استفاده از سیاست‌های جدید برای القای نظرات، فرهنگ‌سازی، اشاعه فرهنگی و سیاسی، تبلیغ، اقناع، باورمند کردن مخاطب هستیم؛ به گونه‌ای که تشخیص خوب از بد، خوب از خوب‌تر و بد از بدتر برای افراد سخت می‌شود.
بسیاری از رسانه‌ها در راستای اهداف و برنامه‌های از پیش تعیین شده خود، به جای آنکه واقعیات را به آن صورتی که بوده و هست نشان دهند، با بازنمایی موضوع به گونه‌ای که مد نظر آنها است، روایتی جدید از موضوع به مخاطب خود ارائه می‌کنند.
بازنمایی و واگویی مسائل با نشانه‌گذاری‌های متعدد و مختلف آنقدر با ظرافت و دقت همراه است که بسیاری از مخاطبان حتی متوجه نفوذی که در ذهنشان صورت گرفته نمی‌شوند؛ واقعیت و خلاف آن به گونه‌ای با هم ترکیب می‌شود که محلولی شفاف پیش روی مخاطب قرار می‌دهد که ذره‌ای از ترکیبات آن مشخص نیست و همه جزئیات به صورت یک کل نمایان می‌شود.
در این شرایط استفاده از رسانه نیازمند داشتن ابزارهایی برای تشخیص این است که بدانیم از کدام منابع استفاده کنیم؟ از هر منبع چگونه استفاده کنیم؟ از هر منبع به چه میزان استفاده کنیم؟ از کدام منبع در چه زمانی استفاده کنیم؟ به کدام شبکه اجتماعی می‌توان اطمینان کرد؟ هدف رسانه از انتشار این موضوع چیست؟ ما کجای این پازل گسترده قرار گرفته‌ایم؟ چگونه تأثیر پذیرفته‌ایم و یا می‌پذیریم؟ چه تأثیری می‌توانیم داشته باشیم؟ و سوالات متعدد دیگر.
سواد رسانه‌ای ابزار مهمی برای این تشخیص‌ها و پاسخ به سوال‌های مطرح شده و سوال‌هایی است که ممکن است مطرح شود. البته بدون داشتن سواد رسانه‌ای ممکن است نه تنها جوابی به این موضوعات نتوانیم بدهیم بلکه ممکن است این سوالات برای ما مسئله نباشد.
نداشتن سواد رسانه‌ای باعث می‌شود تا مثل یک زندانی در دام سایت‌ها و شبکه‌های مختلف اسیر شویم؛ اسارتی که خودمان هم خبر نداریم که اسیری هستیم که زندان‌بان به سلیقه خودش به ما خوراک می‌دهد.
در مقابل این رویه، گاهاً مقاومت‌های شدیدی همچون فیلترینگ مطرح می‌شود. همانگونه که در کشور ما بسیاری از سایت‌ها و یا برخی از شبکه‌های اجتماعی فیلتر هستند.
سوال اصلی اینجاست که آیا فیلترینگ چند سایت و چند شبکه اجتماعی می‌تواند جامعه ما را از قرار گرفتن در یک اسارت نجات دهد؟ قطعاً پاسخ منفی خواهد بود چراکه با وجود فیلترینگ، مسیرهای متفاوت و متعدد دیگری برای استفاده از این سایت‌ها و شبکه‌ها وجود دارد.
در مقابل مقاومت می‌توان گزینه‌های مختلفی را مطرح کرد؛ یکی از گزینه‌ها بی‌خیالی است که این گزینه هم مانند مقاومت خشک نمی‌تواند اثرگذار باشد و شاید بی‌بند و باری‌های بیشتری را در فضای مجازی به ارمغان آورد.
گزینه دیگری که در بین گزینه‌های مقاومت و بی‌خیالی قرار دارد، انعطاف است؛ انعطافی که باید همراه با سواد رسانه‌ای باشد تا بتواند اثرگذاری بیشتری در مواجهه با پیام‌های رسانه‌ای به ما بدهد.
انعطاف نیز نوعی مقاومت است که هوشمندانه‌تر از مقاومت خشک است؛ انعطافی که باید همراه با شناخت مناسب باشد؛ شناخت از اینکه بدانیم کی، کجا، چگونه و به چه میزانی از چه رسانه‌ای استفاده کنیم و در مقابل هر نوع پیام چه نوع واکنشی داشته باشیم.
قبلاً دروازه‌بانی پیام‌های رسانه‌ای را سردبیران خبرگزاری‌ها و مطبوعات انجام می‌دادند و حالا با توجه به تولید و توزیع انبوهی از پیام‌های رسانه‌ای که هر کدام از منبعی منتشر می‌شوند، همه افراد باید دروازه‌بان خبر باشند و برای خود سردبیری کنند.
اگر در گذشته دروازه‌بان‌های خبری برخی از خبرها را انتخاب و برخی را رد می‌کردند، اکنون دیگر فرصتی نیست که یک دروازه‌بان برای همه افراد این کار را انجام دهند و لازم است که هر فردی فنون دروازه‌بانی را فرا بگیرد و استفاده کند.
سواد رسانه‌ای نباید مانع و دیواری در مقابل اینترنت، ارتباطات، سایت‌ها، شبکه‌ها و فضای مجازی باشد بلکه باید این انعطاف را در افراد ایجاد کند که از هر سایت، شبکه و کانالی بتوانند بهترین استفاده را داشته باشند.
سواد رسانه‌ای باید ما را اینقدر توانمند کند که هوش مصنوعی شبکه‌های جدید و نرم‌افزارهای اجتماعی نتواند ما را آنقدر مجذوب خود کند که در تصمیم‌گیری‌ها برای انتخاب مسیرمان در گشت و گذار در فضای مجازی اختیار خود را از دست دهیم؛ بلکه بتوانیم مدت زمان حضور و نحوه استفاده از این شبکه‌ها و کانال‌ها را خودمان انتخاب کنیم.
سواد رسانه‌ای ابزاری توانمند برای ما است تا بتوانیم در هنگام جستجوی اینترنتی بهترین نتایج جست‌وجو را برای خودمان انتخاب و دنبال کنیم و مسیرهای ساده‌تر و دسترسی‌های اولیه به نتایج جست‌وجو ما را از ادامه بررسی باز ندارد.
سواد رسانه‌ای باید ما را آنقدر انعطاف‌پذیر کند که نه از این طرف بوم افتاده و اسیر هوش مصنوعی سایت‌ها و شبکه‌های جدید شویم و نه از آن طرف بوم افتاده و خود را از دسترسی به محتواهای مناسب نیز محروم کنیم.
* دانشجوی دکتری علوم ارتباطات
کد خبر 5123734منبع: مهر
کلیدواژه: سعید رضایی بوشهر سواد رسانه ای ویروس کرونا شیراز خطبه های نماز جمعه آمار کرونا شهرکرد کرمانشاه گرگان بوشهر شهرستان کرج شیوع کرونا ایام فاطمیه زلزله آلودگی هوا آتش سوزی سواد رسانه ای استفاده کنیم دروازه بان هوش مصنوعی سایت ها شبکه ها رسانه ها جست وجو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۰۸۶۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جبهه مقاومت گنبد آهنین رسانه‌ای دشمن را از بین برد
امام جمعه چادگان گفت: گنبد آهنین رسانه‌ای غرب و امریکا سوراخ شد و جبهه مقاومت همانگونه که گنبد آهنین نظامی و موشکی رژیم صهیونیستی را شکافت، گنبد آهنین رسانه‌ای دشمن را هم از بین برد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، حجت الاسلام سید محمود بنی جمالی ظهر امروز _جمعه چهاردهم اردیبهشت_ در خطبه‌های این هفته نمازجمعه چادگان اظهار کرد: با اتفاقاتی که در هفته گذشته رخ داد همه دنیا شاهد بودند که طبل رسوایی دموکراسی دروغین و حقوق بشر و آزادی بیان دروغین آمریکا و اروپا زده شد.
وی افزود: دیدیم که پلیس آمریکا با چه خشونتی وارد دانشگاه‌های مطرح این کشور شد و با دانشجویان، اساتید و پرفسورها، عکاسان و خبرنگاران برخورد خشونت باری داشتند.
امام جمعه چادگان خاطرنشان کرد: این کشورها مدعی حقوق بشر، دموکراسی و آزادی بیان بودند ولی این چهره اصلی آمریکا رانشان داد و سالیان طولانی مدعی آزادی بیان و دموکراسی بودند.
حجت الاسلام بنی جمالی اضافه کرد: آزادی بیان در این کشورها تا زمانی وجود دارد که در راستای منافعشان باشد ولی اگر به خطوط قرمز آنان نزدیک شدند با اَشد مجازات با آنها برخورد می‌کنند.
وی تاکید کرد: رژیم صهیونیستی خط قرمز آمریکا و اروپاست و دانشجویان امروزه وارد این خط قرمز شدند و با خشونت و سرکوب با آنها برخورد می‌کنند.
امام جمعه چادگان گفت: مردم کشور ما با جنایات دشمن آشنایی داشتند ولی برای مردم دنیا که گمان می‌کردند این کشورها آزادی بیان دارند، تعجب برانگیز بود.
حجت الاسلام بنی جمالی تصریح کرد: گنبد آهنین رسانه‌ای غرب و آمریکا سوراخ شد و جبهه مقاومت همانگونه که گنبد آهنین نظامی و موشکی رژیم صهیونیستی را شکافت، گنبد آهنین رسانه‌ای دشمن را هم از بین برد.
وی افزود: تمام شرکت‌های بزرگ و غول‌های رسانه‌ای دنیا در اختیار آمریکاست و پدافندی داشتند که کار سانسور رسانه‌ای را انجام می‌داد و افکار را مهندسی می‌کرد ولی امروزه جبه مقاومت توانست مظلومیت خود را به گوش جوانان آمریکایی برساند.
امام جمعه چادگان خاطرنشان کرد: این خیزش یعنی جبهه مقاومت هم موفق بود وموشک‌های رسانه‌ای به قلب آمریکا و دانشگاه‌های مهم آن برخورد کرد.
حجت الاسلام بنی جمالی گفت: چنین جنبش وسیعی در این دانشگاه‌ها به معنی این است که لرزه بر ستون‌های رژیم استکباری افتاده است و این خبر مظلومیت و حقانیت مردم فلسطین را به گوش مردم دنیا رسانده است.
وی اضافه کرد: حقانیت جبهه مقاومت و جمهوری اسلامی به گوش دنیا رسیده و دیگر سانسور جواب نمی‌دهد و بیداری اتفاق افتاده و این همان چیزی است که دنیای غرب از آن می‌ترسید.
امام جمعه چادگان گفت: این بیداری در جوانان نه تنها به وجود آمده بلکه به خروش آمده و آنان را به حقیقت رسانده و جنبش‌های عدالت‌خواهی یک نمونه از هنر جبهه مقاومت در جنگ نرم است.
حجت الاسلام بنی جمالی بیان کرد: این‌ها همه مصداق سخن مقام معظم رهبری است که به قله‌ها نزدیک شده‌ایم و در دل آمریکا نور عدالت‌خواهی و جنبش عدالت تابیده است.
وی با اشاره به سخن مقام معظم رهبری خاطر نشان کرد: دانشجویان خارجی نه شیشه‌ای شکستند و نه بانکی آتش زدند، فقط به حمایت از مردم فلسطین تحصن کردند که با بدترین وضع با آنان برخورد می‌کنند و هیچکس نمی‌تواند علیه پلیس آمریکا مقاومت کند.
امام جمعه چادگان با اشاره به شهادت امام صادق (ع) بیان کرد: در آستانه شهادت بنیانگذار مکتب جعفری هستیم، ما خیلی مدیون امام صادق (ع) هستیم چون شیعه در زمان ایشان نهالی بیش نبود.
حجت الاسلام بنی جمالی اضافه کرد: شیعه همواره تا زمان امام صادق (ع) در مظلومیت و اقلیت بود و این امام همام با تربیت شاگردان در عرصه‌های مختلف توانستند مبانی فکری شیعه را قوی کنند.
وی افزود: تمام این مجاهدت‌های امام (ع) در زمانی بود که بنی‌امیه و بنی‌عباس، معتزله و اشاعره و نحله‌های فکری گوناگون صحبت می‌کردن، شیعه هم به عنوان یک مکتب از همان‌جا شکل گرفت و قدرتمند شد.
امام جمعه چادگان تاکید کرد: هرچه که ما امروز داریم از نظام اسلامی و ولایت فقیه و تفکر شهید مطهری که امروز در دنیا حرفی برای گفتن دارد، همه از برکت امام صادق (ع) است.
حجت الاسلام بنی جمالی گفت: بیست و پنچ شوال روز بزرگی است که باید آن را بزرگ بداریم هیأت‌های عزاداری و نذورات در این روز بیشتر شود.
وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری افزود: برای سند تحول آموزش و پرورش در مرحله اجرا هیچ عزمی نبوده، با این حال که به تمام ابعاد شخصیتی انسان می‌پردازد و شامل تمام توانمندی‌ها و معنویت، شخصیت، ورزش و اخلاقی می‌پردازد و یک انسان در تراز را تحویل جامعه می‌دهد.
امام جمعه چادگان گفت: هفته پیش رو هفته بسیج سازندگی است که از تمام کسانی که در این عرصه پای میدان محرومیت زدایی هستند و زیرساخت‌ها را به مناطق محروم می‌برند.
کد خبر 750317
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟